10 tháng 9, 2022

TRUNG THU BUỒN

 TRUNG THU BUỒN

Tác giả: Vũ Tuấn


Lại một Trung thu nữa sắp qua

Em cô đơn thu mình trong ngõ vắng

Cuộc đời em chưa bao giờ phẳng lặng

Luôn dập dềnh vì bão tố phong ba.

Hai tuổi đầu em đã phải mất cha

Tìm hạnh phúc riêng mình, mẹ đi bước nữa

3 tháng 9, 2022

VỀ MỘT NGƯỜI CỘNG SẢN CÓ NHÂN TÍNH

Ngày ông Mikhail Gorbachev (1931-2022), cựu tổng bí thư cộng sản cuối cùng của Liên Xô qua đời, ông nhận được nhiều lời bình từ hai phía ca tụng và căm ghét. Những người chống cộng thì nhìn ông như một con người dũng cảm đã hy sinh xé toang bức màn đen của thế giới song cực. Còn những người yêu cộng sản thì căm hận ông vì đã mang tội làm sụp đổ thành trì cách mạng vĩ đại của phía Đông thế giới. 

Đứng giữa những điều đó, Gorbachev còn hiện ra với tính cách của một nhà cách mạng của thế giới cộng sản nhưng đầy chất lãng mạn của người nông dân vùng Privolnoye, miền Nam của nước Nga.

Điều đáng ca ngợi ở Gorbachev là nhân tính. Ông nhìn mọi sự kiện quanh mình bằng con mắt của một người cộng sản trung thành, nhưng ở bên dưới là những lời chất vấn thầm lặng của một con người có nhân tính. 

Tháng 11-1969, ý thức về một hệ thống độc tài cộng sản đang hủy diệt con người bắt đầu đến với ông, trong chuyến thăm đến Tiệp Khắc. Một năm sau cuộc nổi dậy ở đất nước này, vì không muốn chịu ách cai trị của cộng sản Nga, Gorbachev kể ông bị choáng váng khi đến Bratislava, thành phố cổ kính vẫn còn y nguyên những vết đạn pháo và những bức vẽ graffiti khẩu hiệu và hình ảnh chống cộng sản và Nga. Đoàn đi thăm của Gorbachev phải tổ chức thêm cận vệ thường phục để phòng trường hợp bị tấn công. 

Theo truyền thống, phái đoàn của Nga đến thăm Sbrojevka, một nhà máy lớn của Tiệp. Thế nhưng khi được đưa vào một vị trí tốt để phát biểu và mở lời chào, Gorbachev nhận ra rằng những người thuộc giai cấp công nhân ấy đã tìm cách quay mặt đi và không nhìn đoàn của Nga. “Đó là một cảm giác khủng khiếp”, Gorbachev nhớ lại điều mà ông nhận ra rằng trong hệ thống cộng sản, ngay cả ở vị trí cao, ông vẫn được tuyên truyền rằng mọi dân tộc của giai cấp vô sản luôn là tình đoàn kết hữu nghị nồng ấm không thể tách rời.

31 tháng 8, 2022

Gorbachev: Nhà lãnh đạo của perestroika, nhưng cũng là người khai tử Liên Xô

Là tổng thống đầu tiên là cũng là tổng thống cuối cùng của Liên Xô, ông Mikhail Gorbachev đã được phương Tây xem là một nhà lãnh đạo có đầu óc cải tổ đã mang lại tự do cho người dân Liên Xô lúc ấy, nhưng tại Nga, cho tới khi ông qua đời, Gorbachev vẫn bị nhiều người xem là kẻ đã đào mồ chôn Liên Bang Xô Viết. 

Chính là với Gorbachev mà từ vựng của phương Tây có thêm hai từ “perestroika” (tái cấu trúc) và “glasnost” (công khai), hai từ mang tính biểu tượng cho chính sách cải tổ do ông đề xướng, mở đường cho những đảo lộn to lớn, dẫn đến sự sụp đổ của khối Liên Xô. 

14 tháng 8, 2022

Đến thăm cô nhi viện Vinh Sơn – Kon Tum (6/8/2022)


Kon Tum địa danh nghe chừng xa lạ nằm tặn nóc của vùng Tây Nguyên hoang sơ trên bản đồ Việt Nam.
Lần đầu tôi đến Kon Tum là chuyến đi thiện nguyện tại các huyện nghèo như Kon Plong, Kon Rẩy và cô nhi viện Vinh Sơn 4 vào năm 2017. Lúc đó cô nhi viện còn khó khăn chồng chắt, hiện rỏ trên khuôn mặt, tầm vóc các em hay trên mạng xã hội nói rằng “ đọt khoai mì” là món ăn truyền thống của nhà Vinh Sơn. Thời điểm đó khi tiếp chúng tôi các em vẫn ngây thơ sinh hoạt ca hát như chưa từng đói ăn, đói mặc.
Cảm nhận được nổi khổ của hàng trăm con người ở đây nên trong các năm 2018, 2019 và đầu tháng 8 năm nay 2022 tôi có dịp trở lại thăm và tặng quà cho các em.

13 tháng 8, 2022

Làng Phong Gia Lai (5/8/2022)

Hai năm sau đại dịch chúng tôi " Hội Trái Tim Sẻ Chia"  lại tiếp tục hành trình nhân đạo,  lần này “Về với Làng Phong Gia Lai”. Ngoài ra còn đến thăm, tặng quà cho hai trại trẻ mồ côi Vinh Sơn 4 & 6 ngoại ô Kon Tum.

Chuyến đi xuất phát từ Sài gòn chiều ngày 4/8/2022 trong cơn áp thấp đe dọa miền Trung nên trên đường đến Tây Nguyên mưa gió ảnh hưởng đến tốc độ di chuyển trên tuyến đường nhiều đèo dốc, trơn trợt, của đoàn chúng tôi. 

Phài mất hơn 20 giờ chôn chân trên xe, nóng ruột, háo hức mong sao mau đến điểm tặng quà gia đình người dân tộc Làng Phong Gia Lai. Đến quá trưa chúng tôi cũng đến điểm đầu thuộc xã Thăng Hưng Chư Prông Gia Lai. Mọi thành viên mau chóng vận chuyển các phần quà để chuẩn bị tặng bà con và các em vì họ chờ đoàn hơn nhiều tiếng đồng hồ nên có vẻ mệt mõi.

Các sơ Cộng đoàn Phaolô Thanh An giúp chúng tôi  tập hợp các gia đình bệnh nhân phong đến điểm phát quà gồm 3 làng ( Làng La ,xã Gào- Huyện Chư Prông,  Làng Gôn xã Bàu Cạn, xã Ia Kriêng Huyện Đức Cơ. Làng Dơ or (Làng Ta) xã Ia O, huyện Ia Trai) . Vì họ ở rất xa, đường núi khó đi mà thời gian có hạn, chúng tôi không thế nào đến tận nơi được.

65 phần quà gia đình và 150 quà trẻ em được các thành viên “ Hội trái tim sẻ chia” lần lượt gởi đến bà con và trẻ em với tình yêu thương.

24 tháng 7, 2022

Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh và chuyến bay cuối cùng


“Đường đời muôn vạn nẻo, anh đã chọn lấy một hướng, dù gian nan muôn trùng anh cũng sẽ mỉm cười dấn bước”...

 Tin từ gia đình và Giáo sư Trần Huy Bích cho biết, Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh, một người khổng lồ trong lĩnh vực khoa học và văn nghệ, đã ra đi vào lúc 2:49 chiều nay Thứ Bảy ngày 23 Tháng Bảy 2022 tại nhà riêng ở California, Hoa Kỳ. Thế là một vì sao sáng đã tắt. Người Phi Công Toàn Phong Nguyễn Xuân Vinh, cựu Tư Lệnh Không Lực Việt Nam Cộng Hòa, đã thực hiện chuyến bay cuối cùng vào cõi vĩnh hằng.

… Lần đầu tôi được nghe tên giáo sư Nguyễn Xuân Vinh là khi bước vào bậc trung học đệ nhị cấp. Cuốn sách “Bài tập Hình học Không gian lớp 11AB” của Nguyễn Xuân Vinh là sách mà học sinh nào cũng phải nghiền ngẫm vì hình học không gian là môn khó, lớp cuối cấp mới học để thi tú tài. Một thời gian sau, tôi được cầm cuốn “Đời Phi Công”, truyện dài của cùng tác giả, lần này trước cái tên Nguyễn Xuân Vinh ông có thêm bút hiệu Toàn Phong.

Những năm cuối 1960, khi hình ảnh những chuyến phi thuyền Apollo đổ bộ Nguyệt Cầu được chiếu trên truyền hình khắp thế giới, mở ra kỷ nguyên chinh phục không gian của loài người thì Toàn Phong Nguyễn Xuân Vinh là cái tên được nói tới thường xuyên trong các trường học miền Nam: Lần đầu tiên có một giáo sư người Việt Nam đã phát minh phương pháp “quỹ đạo tối ưu” – vạch đường bay cho các phi thuyền Apollo đi và về giữa Trái Đất và Mặt Trăng. Các thầy cô giáo hết sức tự hào khi nói về ông, còn học sinh nhìn ông như một tấm gương sáng rực để noi theo. Hơn sáu mươi năm đã trôi qua, hôm nay bàng hoàng nghe tin ông đã lên trời, hưởng đại thọ 92 tuổi!

 

Giáo sư Toàn Phong Nguyễn Xuân Vinh khi còn trong quân ngũ và sau này

Toàn Phong – một văn tài

… Rất đông thanh niên lớn lên ở miền Nam sau ngày đất nước chia đôi có máu phiêu lưu, muốn tung hoành ngang dọc, “xếp bút nghiên theo nghiệp đao cung”. Thời thế chiến tranh binh lửa, có thể lớp trẻ chịu ảnh hưởng tư tưởng “kẻ sĩ, chí làm trai” được giảng dạy trong nhà trường, và tác động từ những tác phẩm văn nghệ thời ấy. Một trong những cuốn sách gây cảm hứng tang bồng trong lớp thanh niên là thiên truyện Đời Phi Công của Toàn Phong Nguyễn Xuân Vinh, Tố Như Sài Gòn xuất bản năm 1959.

 Khi ấy trong các hiệu sách đã có các tác phẩm tương tự về đời phi công của nhà văn Pháp Antoine de Saint-Exupéry như “Bay đêm” (Vol de Nuit), “Phi công thời chiến” (Pilote de Guerre) v.v… nhưng truyện của nhà văn Toàn Phong có sức hấp dẫn đặc biệt:

Cũng những cảnh quan miền Nam nước Pháp và Bắc châu Phi, cũng công việc của người lái phi cơ chiến đấu nhưng Đời Phi Công là tâm tình của một thanh niên Việt Nam xa quê hương tìm hướng đi mới qua nhiều phương trời xa lạ theo tiếng gọi của đất nước. Truyện chỉ có 54 trang, là một tập 9 bức thư tình viết bằng một thứ ngôn ngữ đậm chất thơ của tác giả gửi cho người yêu tên Phượng ở quê nhà, mang tâm hồn thời đại của một mẫu người tuổi trẻ nhiều lý tưởng.

“Đường đời muôn vạn nẻo, anh đã chọn lấy một hướng, dù gian nan muôn trùng anh cũng sẽ mỉm cười dấn bước. Anh mong em sẽ đọc hết bức thư này với một nguồn vui mới trong lòng…”; Viết thư này anh đã ở xa em muôn vạn trùng dương. Anh mỉm cười khi đặt bút vì nghĩ rằng em vẫn thường chê cái tính thích giang hồ vặt của anh.

Lần này thì anh đi hẳn, đi thật xa cho đến khi nào công thành anh mới trở về”; “…làm sao anh có thể kéo dài chuỗi ngày bình thản đến gần như vô vị trong bốn bức tường dưới sự nâng chìu của người thân tình trong khi anh đang thèm khát những bến trời xa lạ, muốn đi nhiều, học nhiều để sau này do chính bàn tay mình xây dựng lấy cuộc đời…” 

Về cuốn “Đời Phi Công”, tác giả cho biết đó là…

“Một tuyển tập những bức thư của một phi công viết cho một thiếu nữ còn đang là sinh viên ở đại học để kể cho nàng nghe cuộc đời của những người hàng ngày bay trên gió mây trời. Tôi bắt đầu viết vào năm 1959 và đăng mỗi tuần một kỳ, vào ngày thứ Hai, trên báo Tự Do là một nhật báo có nhiều độc giả trên toàn quốc. Giáo sư Văn Khoa Phạm Việt Tuyền là chủ nhiệm.”

Tuyển tập những lá thư của ông đã có ảnh hưởng rất mạnh vào lớp thanh niên lúc đó. Hình ảnh người phi công trở thành một biểu tượng của thời đại đầy nét hấp dẫn với tuổi trẻ. Những bức thư gửi cho người tình tên Phượng đã thành những ấp ủ trong mộng của cả một thế hệ thanh niên. Có nhà phê bình cho rằng “Cuốn sách đã tạo nhiều ảnh hưởng, được tái bản nhiều lần và hàng ngàn người trai trẻ nô nức gia nhập Không Lực để thực hiện lý tưởng và hoài bão của mình trong thời chiến tranh khốc liệt”. 

“Đời Phi Công” được trao Giải Văn Chương Toàn Quốc năm 1961; năm ấy tác giả Toàn Phong mới 31 tuổi và có cuốn truyện đầu tay nhưng đã vinh dự nhận giải cùng những tên tuổi lớn của văn chương miền Nam như Võ Phiến và “Thần Tháp Rùa” Vũ Khắc Khoan. Bạn đọc có thể đọc lại Đời Phi Công tại link.

Bầu trời và những vì sao tiếp tục mang lại cảm hứng cho nhà văn Toàn Phong trong những tác phẩm sau này của ông, chẳng hạn tập truyện ký “Theo Ánh Tinh Cầu” xuất bản năm 1991.

Nhưng văn chương không phải là sự nghiệp chính, không phải là phần lớn nhất trong sự nghiệp đồ sộ của Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh – một “người khổng lồ” đa tài, một khoa học gia, nhà văn, nhà giáo dục, chỉ huy quân đội, ở cương vị nào ông cũng nổi bật lên thành một gương mặt xuất sắc…