Nhạc sĩ Nguyễn Vũ |
Thực ra, Elvis Phương không phải là ca sĩ đầu tiên thể hiện
“Bài thánh ca buồn”, và có lẽ cũng chẳng phải là người cuối cùng, nhưng anh đã
là người mặc định cho ca khúc một vị trí hoàn hảo, thổi vào đó dạt dào những cảm
xúc từ khung trời kỷ niệm pha trộn giữa mùa Noel xưa và nay, một chút gì tiếc
nuối, xa vắng, kết hợp sử lý giọng hát ở không gian cao, rộng, khoan thai, phát
âmca từ rõ ràng, lắng đọng, để rồi đẩy ca khúc lên trở thành một tuyệt tác mà
qua biết bao nhiêu thế hệ người nghe, nó vẫn luôn là bài ca Giáng sinh được yêu
mến nhất.
Quay trở lại với nhạc phẩm “Bài thánh ca buồn” thì vốn là một
sáng tác của nhạc sĩ Nguyễn Vũ. Ông sáng tác ca khúc này vào năm 1972, tức cách
đây đúng 40 năm và được hãng đĩa Sơn Ca mua độc quyền, nam ca sĩ Thái Châu là
người đầu tiên thể hiện.
Nhạc sĩ Nguyễn Vũ tên thật là Nguyễn Tuấn Khanh, sinh năm
1944 tại Hà Nội nhưng suốt thời thơ ấu ông sống ở Đà Lạt. Chính thành phố sương
mù này đã tác động nhiều đến bước đường nghệ thuật của ông.
Năm 12 tuổi (1956), cậu bé Tuấn Khanh từng đoạt giải nhất
đơn ca thiếu nhi do đài phát thanh Đà Lạt tổ chức. Năm 23 tuổi, Nguyễn Vũ có bản
nhạc đầu tay “Huyền thoại chiều mưa”… Hiện tại, ông có 4 người con gái đều đã
trưởng thành nhưng không có ai theo nghiệp âm nhạc của cha. Hiện ông đang mở lớp
dạy đàn, dạy nhạc tại Sài Gòn.
Mỗi ca khúc đều có một số phận, nhưng sau hơn 40 năm khi ca
khúc ra đời, cha đẻ của Bài thánh ca buồn - nhạc sĩ Nguyễn Vũ - vẫn còn nguyên
sự phấn khích: "Tôi không nghĩ ca khúc này lại được nhiều khán giả yêu mến
đến thế. Khi viết ca khúc ấy, đơn giản tôi đang hoài niệm quãng thời trai trẻ của
mình. Cái thời mà tôi chỉ dám ngắm nhìn người tôi mến, không dám mở lời làm
quen".
Ông kể rằng năm 14 tuổi, ông bị mê đắm bởi một cô gái người
công giáo tại thành phố Đà Lạt sương mù. Tình cảm ấy khiến ông cứ lẽo đẽo theo
cô trên đường đến nhà thờ. Trong một lần tan lễ, trời mưa rất to, cả hai đành
phải trú mưa chung dưới một hiên nhà. Lúc ấy cũng đúng ngày lễ Giáng Sinh. Cô
gái và người nhạc sĩ đều im lặng. Khi nghe ca khúc Silent Night (Đêm thánh vô
cùng) phát ra từ nhà bên cạnh, cô gái lẩm nhẩm hát theo, hình ảnh ấy cứ ám ảnh
người nhạc sĩ cho đến nhiều năm sau đó, "trái tim của một gã trai mới lớn
thổn thức đến tội nghiệp nhưng lại không có can đảm để làm quen", vào năm
1972, Nguyễn Vũ đã viết lại cảm xúc của mình". Và "Bài Thánh Ca Buồn"
đã ra đời.
Đối với một tác phẩm nổi tiếng, chúng ta không chỉ xem xét,
khẳng định khía cạnh tài năng của người sáng tác, mà còn phải quan tâm tới những
nhân tố làm nên sở thích ở người nghe.“Bài thánh ca buồn” quả thực là một ca khúc
đã vượt qua sự thử thách của thời gian để trở thành hiện tượng văn hóa, chứa đựng
nhiều giá trị nghệ thuật, nhân văn, thẩm mỹ, lịch sử, khiến cho tác phẩm phẩm
vì thế được cả những người Thiên Chúa giáo, lẫn những người ngoại đạo đều yêu
thích. Một câu chuyện tình lãng mạn nhưng tinh tế và chân thật của một mùa Noel
kỷ niệm, hơi phảng phất buồn, nhưng không bi lụy.
Ở Việt Nam, dù không chính thức nhưng Giáng sinh dần dần được
coi như một ngày lễ chung, thường được tổ chức vào tối 24 và kéo sang ngày 25 tháng
12. Ngày nay, ngoài việc cộng đồng công giáo tổ chức lễ Noel theo những nghi lễ
của tôn giáo nghiêm trang của mình, lễ Giáng sinh còn là một dịp sinh hoạt văn
hóa cộng đồng nhộn nhịp của nhiều tầng lớp dân chúng nói chung, và đối với họ,
Noel là một ngày Hội hơn là một ngày Lễ.
Đã 40 năm kể từ khi ca khúc “Bài thánh ca buồn” ra đời, đến
nay nó vẫn được nhiều người nghe, thích và tiếp tục hát, thậm chí đang có xu hướng
trẻ hóa dần dần. “Bài thánh ca buồn” đã thực sự trở thành một trong những ca
khúc pop-ballad được nhiều người Việt ưa chuộng vào mỗi dịp Giáng sinh.
Đức Bình
Nguồn: RFI
Bài Thánh Ca Buồn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét